Po dwóch dniach w Stambule, kiedy zobaczyliśmy już najsłynniejsze zabytki, możemy z czystym sumieniem odjechać trochę od placu Sultanahmet i zobaczyć mniej znane, ale nie mniej ciekawe miejsca. Tego dni zaczynamy od zwiedzania pałacu sułtanów Dolmabahçe, który stał się początkiem upadku imperium osmańskiego, później jedziemy do twierdzy, która odegrała kluczową rolę w zdobyciu Konstantynopola, a na koniec odwiedzimy plac Taksim, który był świadkiem nowszych-i tragicznych-wydarzaeń.
Cały plan naszego wyjazdu do Turcji opisaliśmy tutaj. We wpisie znajdziecie też linki do poprzednich dwóch dni zwiedzania Stambułu.
Pałac Dolmabahcze (Dolmabahçe Sarayı)
Pamiętacie jeszcze pałac Topkapi? Po niemal trzystu latach jego wygląd wydawał się zwyczajnie przestarzały. Dlatego w połowie XIX w. trzydziesty pierwszy sułtan, Abdülmecid, zażyczył sobie budowę nowego pałacu, tym razem w stylu europejskim. Pałac miał onieśmielać, i to nie tylko poddanych, ale też gości z Europy. Budowa trwała trzynaście lat i pochłonęła olbrzymią sumę, odpowiadającą 35 tonom złota. Część z kwoty pochodziła z zagranicznych pożyczek, co doprowadziło do kryzysu gospodarczego w Turcji.
Wystrój pałacu Dolmabahçe
Pałac położony jest nad Bosforem, tuż nad wodą, tak że z jego okien widać azjatycki Stambuł. Wspaniały widok na jego fasadę rozciąga się właśnie z wody (to jeden powodów, by w kolejnym dniu zwiedzania przepłynąć się promem). Nazwa Dolmabahçe oznacza „wypełniony ogród”, ponieważ w skład kompleksu oprócz głównego budynku wchodzą też ogromne ogrody i liczne pawilony.
Budynek pałacu jest ogromny. Zawiera aż 285 pokoi! Poza tym urządzono go po europejsku i, co tu dużo mówić, „na bogato”. Królowa Wiktoria na przykład podarowała sułtanowi czteroipółtonowy żyrandol, a na suficie wylądowało 14 ton złota w postaci zdobień! Ponadto w pałacu znajduje się największa na świecie kolekcja kryształowych żyrandoli z Baccarat (znana francuska wytwórnia) oraz setki obrazów malarzy z całego świata.
Największe wrażenie robi Sala Ceremonialna, gigantyczna sala przykryta kopułą, w której odbywały się oficjalne spotkania. Dywan na podłodze ma aż 124 m2 powierzchni!
Po likwidacji sułtanatu Atatürk zamienił pałac w dziedzictwo narodowe, sam w nim zresztą zmarł w 1938 r.
Pałac Dolmabahçe – informacje praktyczne. Godziny zwiedzania, ceny
Na dzień dzisiejszy (maj 2021) obostrzenia covidowe obowiązują, ale pałac jest czynny codziennie oprócz poniedziałków, od 9.00 do 18.00 (ostatnie wejście godzinę przed zamknięciem). Gdyby coś miało się zmienić, informacja byłaby podana tutaj. Bilety kupujemy w budce przy wejściu, kosztują one 90 TRY lub 120 TRY z haremem. Polecamy wziąć audioprzewodnik! Wewnątrz pałacu nie wolno robić zdjęć. Do pałacu można przyjechać tramwajem na stację Kabatas. Dokładne zwiedzanie wraz z ogrodami zajmuje ok. 3 godziny.
Twierdza Rumeli (Rumeli Hisari)
Osmanom nie udałoby się zdobycie Konstantynopola bez solidnej bazy w jego okolicy i bez blokady statków niosących pomoc z Europy. Dlatego w ciągu zaledwie roku, na przełomie lat 1451-1452 wybudowali oni fortecę dokładnie naprzeciwko innej, leżącej już od ok. stu lat na drugim brzegu cieśniny Bosfor (o ile nam wiadomo, druga, Anadolu Hisari, nie jest obecnie otwarta dla zwiedzających). W ten sposób rzeczywiście żadne statki nie były w stanie przyjść Bizancjum z pomocą i wkrótce Konstantynopol upadł, a forteca straciła na znaczeniu. Do dziś można jednak zwiedzać resztki wszystkich trzech wież, z fortecy rozciąga się też widok na azjatycką część Stambułu.
Rumeli Hisari-informacje praktyczne. Dojazd, godziny otwarcia, ceny.
Wadą twierdzy jest to, że leży ona daleko od centrum (dopiero teraz naprawdę widać, jak ogromnym miastem jest Stambuł). Aby do niej dotrzeć, musimy dojechać metrem na koniec linii M6 (Boğaziçi Üniversitesi), i przygotować się na 25-minutowy spacer.
W internecie krążą sprzeczne informacje na temat dni otwarcia twierdzy. Nie ryzykowalibyśmy środy, niedzieli ani poniedziałku. Twierdza zamykana jest ok. 16.00-17.00 (też różne informacje), a bilet kosztuje ok. 30 TRY.
Plac Taksim – współczesny Stambuł
…tak naprawdę nie zrobił na nas wielkiego wrażenia, jest jednak bardzo znany. To serce nowoczesnego, wielkiego Stambułu, tu odbywają się parady i festiwale. W centrum placu stoi pomnik upamiętniający pięciolecie ustanowienia republiki. Dookoła znajdują się najbardziej luksusowe hotele i nieco mniej luksusowe restauracje. Z placu odjeżdża zabytkowy tramwaj.
Ze względu na swoją popularność, plac od lat miejscem zamieszek. W 1977 r. zastrzelono tu trzydziestu sześciu lewicowych działaczy, obchodzących Święto Pracy. W 1982 r. na placu samopodpalenia w akcie protestu dokonał turecki Ormianin, a w 2000 r. odbyło się tu starcie kibiców, zakończone śmiercią dwóch z nich. Wreszcie w 2010 r. podłożono tu bombę, ale oprócz zamachowca-samobójcy nie zginął nikt.
Wieża Galata
Po drodze z placu Taksim na most Galata znajduje się oblegana przez turystów Wieża Galata. Została wybudowana jako część twierdzy Genueńczyków w połowie XIV w. i stanowiła wówczas najwyższy budynek w mieście. Turcy nie zburzyli wieży, a zaczęli wykorzystywać ją do wypatrywania pożarów w Stambule (co nie przeszkodziło w dwukrotnym zniszczeniu w pożarze samej wieży). Wieżę z punktem widokowym otwarto dla zwiedzających w latach 60.
Wieża Galata-informacje praktyczne. Godziny otwarcia, ceny.
Wstęp na wieżę kosztuje 35 TRY i jest możliwy codziennie między 9.00 a 19.00.
To wciąż nie wszystko, co Stambuł ma do zaoferowania. Niedługo opiszemy wycieczkę na Wyspy Książęce i do dzielnicy Üsküdar.
